Thư gửi mẹ.
Mẹ thân yêu của con !
“Trời
ơi là trời ! Anh ăn đi cho tôi nhờ, đừng có nhịn ăn sáng nữa. Đừng có
dở hơi đi tiết kiệm mấy đồng bạc lẻ thế, anh tưởng rằng thiếu tiền như
thế thì tôi chết à ?”. Đó là những “điệp khúc” mẹ cất lên hàng ngày dạo
gần đây vì con quyết định nhịn ăn sáng đi học để tiết kiệm chút tiền
cho mẹ, cho gia đình. Có lúc mẹ còn gắt lên, hỏi con “Sao cứ phải đắn
đo khổ sở về tiền đến thế nhỉ ?” .
Mẹ
ơi, những lúc ấy mẹ đang giận nên con không dám cãi lại. Nhưng giờ đây
con muốn được bày tỏ lòng mình rằng tại sao con lại có những suy nghĩ,
hành động kì lạ như vậy. Vâng, tất cả là vì tiền. Chỉ đến tận bây giờ
con mới nhận ra cả một quãng thời gian dài trước đó con đã non nớt,
ngây thơ biết chừng nào khi nghĩ về tiền. Cách đây 8 năm bệnh viện đã
chuẩn đoán mẹ bị suy thận mãn tính độ 4 (độ cao nhất về suy thận). 8
năm rồi nhà ta đã sống trong túng thiếu bần hàn, vì bố mẹ không kiếm
được nhiều tiền lại phải dành tiền cho mẹ đi chạy thận. Nhưng bố mẹ vẫn
cho con tất cả những gì có thể, và cậu bé học trò như con cứ vô tư đâu
biết lo gì.
Hồi học tiểu học, tiền
bạc đối với con là một cái gì đó rất nhỏ, nó là những tờ giấy với đủ
màu có thể dùng để mua cái bánh, cái kẹo, gói xôi hay cái bánh mì … Con
đâu có ngờ tiền chính là yếu tố quyết định sinh mạng mẹ mình, là thứ
bố mẹ phải hàng ngày chắt bóp và bao người thân gom góp lại để trả cho
từng ca lọc máu cho mẹ tại bệnh viện Bạch Mai, là thứ càng làm mẹ thêm
đau đầu suy nghĩ khi mẹ buộc phải nghỉ việc làm vì điều kiện sức khỏe
không cho phép.
Rồi đến khi con học
lớp 8, mẹ càng ngày càng yếu và mệt, phải tăng từ 2 lên 3 lần lọc máu/
tuần. Những chỗ chích ven tay của mẹ sưng to như hai quả trứng gà,
nhiều hôm máu thấm ướt đẫm cả tấm băng gạc. Do ảnh hưởng từ suy thận mà
mẹ còn bị thêm viêm phổi và suy tim. Rồi ông lại bị ốm nặng, bố phải
nghỉ việc ở nhà trông ông, nhà mình vì thế càng trở nên túng quẫn, mà
càng túng thì càng khổ hơn. Tờ một trăm ngàn hồi ấy là một thứ gì đó xa
xỉ với nhà mình. Cũng từ dạo ấy, đầu óc non nớt của con mới dần vỡ lẽ
ra rằng tiền bạc chính là mồ hôi, nước mắt, là máu (theo đúng nghĩa đen
của nó, vì có tiền mới được chạy thận lọc máu mà) và bao nỗi niềm trăn
trở lo lắng của bố và mẹ.
Hôm trước
con có hỏi quan điểm của mẹ về tiền bạc thế nào để con có thêm ý viết
bài làm văn nghị luận cô giao. Mẹ hơi ngạc nhiên vì câu hỏi đường đột
ấy. Rồi mẹ chỉ trả lời với 3 từ gọn lỏn “Mẹ ghét tiền”. Nếu con còn thơ
dại như ngày nào, hay như một người ngoài nào khác thì chắc con đã
ngạc nhiên lắm. Nhưng giờ đây con cũng đồng ý với mẹ : con cũng ghét
tiền. Bởi vì nó mà mẹ phải mệt mỏi rã rời sau mỗi lần đi chạy thận. Mẹ
chạy thận 3 lần mỗi tuần, trước đây bố đưa đón mẹ bằng xe đạp nhưng rồi
mẹ bảo đi thế khổ cả hai người mà còn phải chờ đợi mất ngày mất buổi
của bố nữa nên mẹ chuyển sang đi xe ôm. Nhưng đi xe ôm mất mỗi ngày mấy
chục, tốn tiền mà lại chẳng kiếm đâu ra, mẹ quyết định đi xe buýt. Mỗi
khi về nhà, mẹ thở hổn hển, mẹ lăn ra giường lịm đi không nói được câu
gì. Con và bố cũng biết là lúc ấy không nên hỏi chuyện mà nên để yên
cho mẹ nghỉ ngơi. Tám năm rồi, tám năm chứng kiến cảnh ấy nhưng con vẫn
chưa bao giờ có thể quen được. Con chỉ biết đứng từ xa nhìn mẹ, và
nghiến răng ước “giá như có dăm chục ngàn cho mẹ đi xe ôm thì đâu đến
nỗi !”.
Con bỗng ghét, thù đồng tiền.
Con bỗng nhớ hồi trước, khi mẹ vẫn nằm trong viện. Ba người bệnh chen
chúc chung nhau một chiếc giường nhỏ trong căn phòng bệnh ngột ngạt và
quá tải của bệnh viện Bạch Mai. Con đã ngây thơ hỏi mẹ “Sao mẹ không
vào phòng bên kia, ở đấy mỗi người một giường thoải mái lại có quạt
chạy vù vù, có tivi nữa ?”. Mẹ chỉ nói khẽ “cha tổ anh. Đấy là phòng
dịch vụ con ạ”. Con lúc ấy chẳng hiểu gì. Nhưng rồi con cũng vỡ lẽ ra
rằng đó là phòng mà chỉ những ai rủng rỉnh tiền thì mới được vào mà
thôi. Còn như mẹ thì không được. Con căm nghét đồng tiền vì thế.
Con
còn sợ đồng tiền nữa. Mẹ hiểu con không ? Con sợ nó vì sợ mất mẹ. Mẹ
đã phải bốn lần đi cấp cứu rồi. Những người suy thận lâu có nguy cơ tử
vong cao vì huyết áp dễ tăng, máu dồn vào dễ làm tắc ống khí quản và
gây tắc thở. Mẹ thừa biết điều này. Nhiều người bạn mẹ quen trong “xóm
chạy thận” đã phải chịu những cái kết bi thảm như thế. Nhiều đêm con
bỗng choàng tỉnh dậy, mồ hôi đầm đìa mà lạnh toát sống lưng bởi vừa
trải qua một cơn ác mộng tồi tệ …
Con
sợ mẹ lại phải đi cấp cứu, và sợ nhỡ nhà mình không đủ tiền để nộp viện
phí thì con sẽ mất đi người thân yêu nhất trong cuộc đời này. Mỗi buổi
mẹ đi chạy thận là mỗi buổi cả bố và con đều phấp phỏng, bồn chồn, lo
lắng. Mẹ về muộn là lòng con nóng như lửa đốt, còn bố thì cứ đi đi lại
lại và luôn hỏi “bao giờ mẹ mày mới về?”. Với con cơ hội là 50/50, hoặc
là mẹ chạy thận an toàn và về nhà, hoặc là …
Con
lo sợ hơn khi đọc báo thấy bảo có người không đủ tiền trả phần ít ỏi
chỉ là 5% bảo hiểm y tế, tiền thuốc men mà phải về quê “tự điều trị”.
Với những bệnh nhân phải chạy thận, như thế đồng nghĩa là nhận bản án
tử hình, không còn đường sống. Con bỗng hoảng sợ tự hỏi nếu không còn
BHYT nữa thì sao? Và nếu ông mất thì sao? Chi tiêu hàng ngày nhà mình
giờ đây phần nhiều trông chờ vào tiền lương hưu của ông, mà ông thì đã
già quá rồi …
Mẹ ơi, tiền quan trọng
đến thế nào với gia đình mình thì chắc mẹ hiểu rõ hơn con. Cứ nghĩ đến
tiền là con lại nhớ đến những đêm bố mất ngủ đến rạc cả người, nhớ đến
những vết chích ven sưng to như quả trứng gà của mẹ, nhớ đến cả thìa
đường pha cốc nước nóng con mang cho mẹ để mẹ uống bồi bổ mỗi tối. Mẹ
chắt chiu đến mức sữa ông thọ rẻ tiền mà cũng không mua để tự bồi dưỡng
sức khỏe cho mình.
Con sợ tiền mà
lại muốn có tiền. Con ghét tiền mà lại quý tiền nữa mẹ ạ. Con quý tiền
và tôn trọng tiền bởi con luôn biết ơn những người hảo tâm đã giúp nhà
mình. Từ những nhà sư tốt bụng mời mẹ đến chùa vào cuối tuần, những cô
bác ở Hội chữ thập đỏ quyên góp tiền giúp mẹ và gia đình mình. Và cả
những người bạn xung quanh con, dù chưa giúp gì được về vật chất, tiền
bạc nhưng luôn quan tâm hỏi thăm sức khỏe của mẹ… Nhờ họ mà con cảm
thấy ấm lòng hơn, vững tin hơn.
Con
cảm thấy bất lực ghê gớm và rất cắn rứt lương tâm khi mẹ không đồng ý
với các kế hoạch của con. Đã có lúc con đòi đi lao động, đi làm gia sư
hay đi bán bánh mì “tam giác” như mấy anh sinh viên con quen để kiếm
tiền giúp mẹ nhưng mẹ cứ gạt phăng đi. Mẹ cứ một mực “tống” con đến
trường và bảo mẹ chỉ cần con học giỏi thôi, con giỏi thì mẹ sẽ khỏe.
Vâng,
con xin nghe lời mẹ. Con vẫn đến trường. Con sẽ cố gắng học thật giỏi
để mẹ và bố vui lòng. Nhưng mẹ hãy để con giúp mẹ, con đã nghĩ kĩ rồi,
không làm gì thêm được thì con sẽ nhịn ăn sáng để tiết kiệm tiền. Không
bán bánh mì được thì con sẽ ăn cơm với muối vừng. Mẹ đừng lo mẹ ạ, mẹ
hãy an tâm chạy chữa và chăm sóc cho bản thân mình. Hãy để con được
chia sẻ sự túng thiếu tiền bạc cùng bố mẹ. Vậy con khẩn thiết xin mẹ
đừng cằn nhằn la mắng con khi con nhịn ăn sáng. Mẹ đừng cấm đoán con
khi con đi lấy chầy, cối để giã lạc vừng. Dù con đã sút 8 cân so với
năm ngoái nhưng con tin rằng với sự thấu hiểu lẫn nhau giữa những người
trong gia đình thì nhà ta vẫn có thể sống yên ổn để đồng tiền không
thể đóng vai trò cốt yếu trong việc quyết định hạnh phúc nữa.
Đứa con ngốc nghếch của mẹ
Nguyễn Trung Hiếu