Cuốn sách 250 trang này như một cuốn từ điển, giới thiệu một cách ngắn gọn, cô đúc nội dung, hình thức của các cuốn sách có tác động to lớn đến đời sống của con người từ xưa tới nay - những cột mốc đánh dấu sự phát triển nhận thức của con người trong quá trình tìm - biết - hiếu về thế giới. Ở một giác độ khác, ta có thể nhìn nhận đây là một tác phẩm ghi lại sự phát triển của nghề in, của sách.
Cuốn sách chia thành 5 chương theo thời đại:
- 3000 TCN - 999
- 1000 - 1449
- 1450 - 1649
- 1650 - 1899
- 1900 trở về sau
Dù được ra đời ở thời gian nào, viết về lĩnh vực gì thì mỗi cuốn sách được nhắc tới ở đây đều đem lại cho ta ít nhiều kiến thức thú vị.
1. "Mahabharata" - sử thi vĩ đại của Ấn Độ, tương truyền được viết bởi hiền giả Vyasa, ra đời vào năm 400 TCN. Cuốn sử thi dài hơn 100.000 câu thơ đôi nên cho tới ngày nay, nó là cuốn sử thi dài nhất thế giới. "Mahabharata" là nguồn cảm hứng để Ấn Độ giáo phát triển.
2. Truyện kể "Genji" (Nhật Bản) được thi sĩ Murasaki Shikibu sáng tác vào đầu thế kỉ XI (1021). Cuốn truyện 137m này lấy bối cảnh là triều đình Heian (Kyoto) đầu thế kỉ XI, tập trung miêu tả những cuộc phiêu lưu tình ái của hoàng tử Genji. Có hơn 400 nhân vật khác nhau nhưng không giống các sáng tác cùng thời, Genji lại đào sâu thể hiện tâm lí của nhân vật để qua đó thể hiện những suy ngẫm về sự vô thường của đời người. Vì lẽ đó mà Genji được coi là cuốn tiểu thuyết hiện đại đầu tiên của thế giới, là biểu tượng văn hóa, viên ngọc quý của Văn học Nhận Bản - xứ sở Phù Tang.
3. "Cơ sở hình học" của Euclid được viết năm 300TCN ở Alexandria (Ai Cập). Nó trình bày những bước tiến nổi bật về toán học ở Hi Lạp suốt 3 thế kỉ trước đó, nhưng tập trung đi sâu vào hình học - nền tảng toán học của Hi Lạp. Chính thế mà Euclid được coi là cha đẻ của Hình học.
4. Bản thảo Leicester được viết vào thế kỉ XVI. Người viết là bộ óc sáng tạo bậc nhất trong lịch sử - Leonardo de Vinci (1452 - 1519). Đó là những tập hợp những ghi chép của Vinci về khoa học. Bản thảo 72 trang, gồm 18 mảnh giấy da, tập trung trình bày về nước, những thuộc tính của nước, giải thích vì sao bầu trời lại có màu xanh, những dãy núi xưa có thể nằm dưới biển, khí tượng học, vũ trụ học, hóa thạch và trọng lực... Bản thảo này được coi là điềm báo trước sự trỗi dậy của cách mạng KHKT thế kỉ 17 và 18.
Đây chỉ là 4 trong số hàng trăm cuốn sách được điểm lại nhưng cũng phần nào cho ta thấy được cái hay, cái tốt của "Những cuốn sách thay đổi lịch sử".